Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương - nơi yên nghỉ của những chiến sĩ cách mạng bất khuất, kiên trung

Sau khi xâm lược và đặt ách đô hộ ở Việt Nam, thực dân Pháp đã biến Côn Đảo thành "địa ngục trần gian", là nơi giam cầm, tra tấn những người yêu nước. Theo Ban quản lý Di tích quốc gia đặc biệt - Nhà tù Côn Đảo, ước tính có khoảng 20.000 chiến sĩ cách mạng đã hy sinh tại Côn Đảo, được chôn cất sơ sài tại khu vực Chuồng Bò, rồi Nghĩa trang hàng Keo. Từ năm 1934 và nhất là sau khủng bố trắng năm 1941, thực dân Pháp chôn cất những người yêu nước, các chiến sĩ cách mạng đã hy sinh tại Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Đến cuối năm 1944, thực dân Pháp mở rộng nghĩa trang về phía Nam, tức khu B hiện nay. Hài cốt lớp tù nhân kháng chiến chống Pháp (1945-1954) được chôn kế tiếp từ đồi cát chạy dài xuống phía Đông Nam, nơi có các phần mộ của Anh hùng Võ Thị Sáu, Anh hùng Cao Văn Ngọc, Anh hùng Lưu Chí Hiếu...

Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Từ năm 1992, Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương là nơi quy tập hài cốt các anh hùng liệt sĩ, chiến sĩ cách mạng và những người yêu nước đã hy sinh tại Côn Đảo từ các nghĩa trang khu Chuồng Bò, Hàng Keo về cùng an nghỉ với đồng đội.

Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương có diện tích hơn 190.00m2, chia thành 4 khu A, B, C,D, với gần 2.000 ngôi mộ.

Phần mộ Tổng Bí thư Lê Hồng Phong tại khu A, Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Phần mộ đồng chí Vũ Văn Hiếu, Bí thư đầu tiên của Đặc khu ủy Khu mỏ Quảng Ninh từ năm 1930, hy sinh tại Côn Đảo năm 1943 khi 36 tuổi.

Bức tượng Trao áo tại Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương cao 5m, được dựng để ghi lại câu chuyện cảm động giữa đồng chí Vũ Văn Hiếu và đồng chí Lê Duẩn.

Bức phù điêu Bất khuất.

Bức tượng Hy vọng tại Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Phần mộ Anh hùng Liệt sĩ Võ Thị Sáu tại khu B, Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Người dân đến thăm viếng phần mộ liệt sĩ, Anh hùng Lưu Chí Hiếu.

Những bông hoa sứ tươi nở bên phần mộ của những người anh hùng.

Lối vào khu B Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Phần mộ các liệt sĩ, người yêu nước đã hy sinh quy tập từ Nghĩa trang Hàng Keo về Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Ngày nay, Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng và lịch sử Đảng sống động mà bất kỳ ai đến với Côn Đảo đến thăm viếng đều không khỏi xúc động, xen lẫn niềm khâm phục, tự hào về lớp lớp thế hệ yêu nước cha ông đi trước.

Một ngôi mộ tập thể trong Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Những bông hoa rừng nở tím trong nghĩa trang.

Đoàn công tác Bộ Tư lệnh Vùng II Hải quân và Huyện ủy Côn Đảo (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) thắm hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Mỗi ngày, hàng nghìn lượt người dân, du khách từ mọi miền đất nước đến với Côn Đảo và thăm viếng Nghĩa trang Liệt sĩ Hàng Dương.

Sau khi viếng nghĩa trang, du khách sẽ đến Đền thờ Côn Đảo để thắp hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ.

Bia đá ghi tên những liệt sĩ đã xác định được tên đang yên nghỉ tại Côn Đảo bên trong đền thờ.

Hoa mai vàng nở bên những phần mộ, báo mùa xuân mới đã về.