Lá thường xuân, được biết đến với khả năng giảm ho, hiện nay thường xuất hiện trong nhiều sản phẩm siro trị ho. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu về lá thường xuân là gì và những lợi ích nó mang lại cho sức khỏe của chúng ta.
1Cây thường xuân là gì?
Cây thường xuân (Hedera Helix), thuộc họ ngũ gia bì (Araliaceae), là loài cây thân leo phát triển trong điều kiện lạnh và thiếu ánh sáng.
Cây thường xuân phát triển mạnh ở những nơi râm mát trong rừng cũng như trên các vách đá và sườn dốc nơi đất màu mỡ và ẩm ướt Thường xuân có nguồn gốc từ châu Âu và Tây Á. Loài cây này không chỉ làm đẹp môi trường sống mà còn có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa và giúp điều trị ho.[1]
Thường xuân loài cây thân leo phát triển trong điều kiện lạnh và thiếu ánh sáng
2Các tác dụng của lá thường xuân đối với sức khỏe
Chống viêm
Cây thường xuân rất giàu những hợp chất chống viêm như polyphenol hoặc saponin. Một nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy chiết xuất lá thường xuân có tác dụng chống viêm trong tế bào phổi của con người. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy chiết xuất lá thường xuân giúp ức chế sự giải phóng chất ức chế gây viêm interleukin-6 từ tế bào miễn dịch của chuột.[2][3]
Chiết xuất lá thường xuân ức chế sự giải phóng chất ức chế gây viêm interleukin-6
Chống oxy hóa
Cây thường xuân chứa các hợp chất polyphenol có tính chống oxy hóa mạnh. Một nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất lá thường xuân có tác dụng chống oxy hóa, do đó nó ngăn ngừa tổn thương oxy hóa đối với tế bào và phòng ngừa bệnh tiểu đường ở chuột.
Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu về hoạt động chống oxy hóa của loài thực vật này trên người.[4]
Thường xuân ngăn ngừa tổn thương oxy hóa và phòng ngừa bệnh tiểu đường
Chữa ho
Lá thường xuân hữu ích trong việc điều trị bệnh hen suyễn, viêm phế quản, COPD, đặc biệt là điều trị ho ở trẻ em.
Khi dùng một mình hoặc kết hợp với thảo dược như hoa anh thảo, cỏ xạ hương, lá thường xuân giúp trị ho trong nhiễm trùng đường hô hấp trên và cảm lạnh.
Khi nghiên cứu, người ta nhận ra rằng dịch chiết từ lá thường xuân có tác dụng tương tự với acetylcysteine. Do đó, nó có khả năng long đờm tốt, đặc biệt là khi dùng với trẻ em.[5][6][7]
Để xác thực hơn về khả năng điều trị ho cho trẻ em của lá thường xuân, đã có một nghiên cứu thực hiện trên 5000 trẻ bị ho có đờm. Trong nghiên cứu này, các trẻ được cho dùng dịch chiết từ lá thường xuân 2 lần/ngày, kết quả khoảng 2/3 phụ huynh hài lòng với tác dụng giảm ho của lá thường xuân.[8]
Ngoài ra, hoạt chất trong lá thường xuân còn kích thích hệ thống beta - adrenergic trong cơ thể, thúc đẩy việc giải phóng epinephrine. Nó giúp mở rộng phế quản và tiểu phế quản, từ đó giúp làm tăng lưu lượng khí trong phổi.[9]
Lá thường xuân hữu ích trong việc điều trị bệnh hen suyễn, viêm phế quản, COPD
Cải thiện chất lượng không khí
Cây thường xuân thường được trồng làm cảnh trong nhà và là một trong 10 loại cây có công dụng lọc không khí hàng đầu theo trích dẫn của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc Gia (NASA).[10]
Tuy nhiên, thường xuân có thể gây phát ban trên da nếu chạm vào, do đó chúng không thích hợp với những gia đình có trẻ nhỏ hoặc thú cưng.[11][12]
Cây thường xuân giúp làm sạch không khí rất tốt
Chăm sóc da
Từ lâu, thường xuân đã được sử dụng để giảm đau và ngăn chặn nhiễm trùng từ các vết bỏng trên da, nhờ vào khả năng kháng khuẩn của chúng. Điều này có thể giảm bớt cảm giác khó chịu và kích ứng khi mắc bệnh vẩy nến, chàm da, mụn trứng cá.
Thường xuân giúp giảm cảm giác đau khi mọc mụn trứng cá
Ngăn ngừa ung thư
Các nghiên cứu cho thấy thường xuân có khả năng chống oxy hóa đáng kể. Thường xuân có thể ngăn chặn sự lây lan hoặc phát triển của bệnh ung thư bằng cách loại bỏ gốc tự do, ngăn chặn đột biến gen và kiểm soát quá trình tử vong theo chu kỳ.
Do đó, cây thường xuân có thể đóng vai trò trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh mãn tính bao gồm cả ung thư.[13]
Thường xuân có thể ngăn chặn sự lây lan hoặc phát triển của bệnh ung thư
Giải độc gan
Các nghiên cứu đã chỉ ra sự liên kết giữa chức năng gan mật và việc sử dụng lá thường xuân. Kết quả của những nghiên cứu này cho thấy rằng việc sử dụng chiết xuất từ lá thường xuân có thể cải thiện hoạt động của các cơ quan, giúp chúng thải độc tố ra khỏi cơ thể một cách hiệu quả hơn. Điều này có thể dẫn đến quá trình làm sạch máu và giảm áp lực lên các cơ quan này.
Chiết xuất lá thường xuân giúp gan loại bỏ độc tố
3Cách sử dụng lá thường xuân đúng cách an toàn và hiệu quả
- Cây thường xuân thường dùng để trồng xung quanh các bức tường, tăng thêm vẻ đẹp thẩm mỹ cho các tòa nhà, khả năng cách nhiệt (chống lại nhiệt độ lạnh) cho tường tốt.
- Trong nhà, cây thường xuân có thể được trồng làm cảnh và có khả năng lọc không khí tốt. Tuy nhiên, bạn nên hạn chế cho trẻ nhỏ và thú cưng tiếp xúc với lá cây thường xuân.
- Bạn có thể sử dụng thường xuân dưới dạng viên nang, trà hoặc xi-rô nếu muốn giảm ho, giải độc gan. Hãy tuân thủ liều lượng in trên bao bì hoặc sử dụng 240 - 480ml trà thường xuân nếu cần.
- Hỏi bác sĩ trước khi bổ sung thường xuân như một loại thực phẩm và ngừng ăn nếu nó gây ra các triệu chứng dị ứng như viêm da khi tiếp xúc.[14]
Thường xuân có thể làm tăng thêm thẩm mỹ cho cảnh quan
4Các tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng lá thường xuân
Mặc dù thường xuân có tác dụng làm sạch không khí và tốt cho sức khỏe nhưng nó vẫn gây tác dụng phụ trên một số người, cụ thể như:
- Gây dị ứng, phát ban trên da nếu chạm vào.
- Nôn, buồn nôn.
- Tiêu chảy.[15]
Chạm vào lá thường xuất có thể gây phát ban trên da
5Lưu ý khi dùng lá thường xuân
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng lá thường xuân, bạn cần chú ý những điều sau:
- Cây thường xuân có thể gây viêm da tiếp xúc, phát ban dị ứng trên da. Đã có một số trường hợp bị những phản ứng này khi cắt tỉa cây thường xuân tại nhà hoặc trong vườn.
- Một số người có thể bị tác dụng phụ như buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy khi dùng lá thường xuân. Tuy nhiên các nghiên cứu về vấn đề này còn thưa thớt và chưa được đào sâu.
- Bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng nếu bạn đang có thai hoặc đang cho con bú.
Ngừng sử dụng lá thường xuân nếu bạn cảm thấy buồn nôn
Bạn thấy đấy, lá thường xuân là thảo dược mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người, đặc biệt là tác dụng trị ho. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có thêm những thông tin bổ ích về cây thường xuân, cùng những tác dụng của nó đối với sức khỏe.