“Đầu năm cúng đất, cuối năm tạ đất” là câu nói dân gian của ông bà ta khi nói về một nghi thức có từ lâu đời - Lễ cúng đất. Nghi lễ này được xem là một trong những phong tục quan trọng mỗi năm phải có trong các gia đình Việt với mong muốn bình an và thịnh vượng đến với gia đình. Vậy lễ cúng đất gồm những gì?
Lễ cúng đất gồm những gì?
Theo quan niệm của người dân Châu Á, có một vị thần thân thuộc với chúng ta được gọi là Thổ Công. Vị thần này có quyền hạn cai quản một vùng đất nào đó trên Trái Đất. Do đó, khi cầu mong điều gì liên quan tới vùng cai quản của ngài vào dịp đầu năm và cuối năm, mỗi gia đình sẽ tiến hành nghi thức cúng Thổ địa đất đai. Từ đó có thể thấy đây là nghi lễ rất quan trọng trong phong tục tâm linh của người Việt. Để đảm bảo cho nghi lễ cúng thổ thần diễn ra đúng thủ tục, chúng ta cần biết lễ cúng đất gồm những gì để có thể chuẩn bị đầy đủ.
Mâm cúng đất đầy đủ và tươm tất phải đảm bảo có 3 bát hương thờ (có thể dùng lon đựng gạo để thay cho bát hương) cho các vị Quan Đương Xứ Thổ Địa Chính Thần, Hội đồng Gia Tiên và Bà Tổ Cô cùng các lễ vật bao gồm:
- Nhang thơm.
- 2 lọ hoa tươi, mỗi lọ 5 bông.
- 3 lá trầu, 3 quả cau.
- 2 đĩa trái cây.
- 2 đĩa xôi trắng to.
- 1 đĩa gà luộc nguyên con (gia chủ cần lựa gà giò hoặc gà trống thiến). Nếu không có gà, gia chủ cúng 1 chân lợn luộc (chân trước).
- Nửa lít rượu trắng và 3 chén rượu.
- Xôi đậu xanh.
- 1 đĩa gạo, muối.
- Chè đậu trắng.
- Bộ tam sên (Thịt heo luộc, tôm luộc và trứng vịt lộn luộc).
- 10 lon bia và 6 lon nước ngọt để bày trí 2 bên bàn thờ.
- 1 hộp thuốc lá và 1 gói trà.
- Đĩa bánh kẹo.
- Đèn thờ 2 bên, nếu nhà không có đèn thờ thì sử dụng đôi nến khi thắp nhang.
- Giấy tiền vàng mã gồm: 6 ngựa trong đó có 5 ngựa với các màu xanh, đỏ, trắng, vàng, chàm, tím và 1 ngựa đỏ to hơn. Kèm với mỗi ngựa là mũ, áo hia, cờ lệnh, kiếm và 10 lễ tiền vàng. Lưu ý là những vật dụng cho ngựa đỏ phải to hơn.
- 1000 lá vàng hoa đỏ.
- Đĩa đựng 50 lễ vàng tiền.
Chọn ngày cúng đất theo phong thủy
Khi đã biết lễ cúng đất gồm những gì, việc tiếp theo cần làm để chuẩn bị cho buổi lễ là chọn ngày cúng đất, điều này sẽ phụ thuộc vào tuổi và bát tự của gia chủ. Thông thường, nghi lễ cúng đất đai nhà cửa diễn ra vào dịp đầu năm và cuối năm (gọi là lễ tạ đất) hoặc khi mới mua đất, khi khởi công xây dựng. Do đó, để biết cách chọn ngày cúng đất, gia chủ cần tham khảo chi tiết trong sách hoặc ý kiến thầy phong thủy để đảm bảo tránh các ngày xấu và các ngày kỵ tuổi.
Cách bày trí và văn khấn trong lễ cúng đất
Lễ cúng đất là một nghi lễ truyền thống được tổ chức để tôn vinh và tạ ơn nguồn gốc của sự sống và sự phát triển. Khi tiến hành lễ cúng đất, cách bày trí và văn khấn đóng vai trò quan trọng, mang ý nghĩa sâu sắc và tôn trọng đối với các linh vật.
Hướng dẫn cách bày trí
Cách bày trí lễ cúng đất trước hết bắt đầu từ bày trí bát hương. Khi nhìn từ ngoài vào, ở giữa sẽ là bát hương thờ Thổ Công, bên phải là bát hương thờ Gia tiên, bên trái là bát hương thờ bà Tổ Cô. Với các lễ vật khác, gia chủ chỉ cần sắp xếp đầy đủ, cân đối và bắt mắt nhất là được, không nhất thiết phải theo thứ tự nào.
Để lễ cúng thổ địa đất đai bắt đầu, gia chủ cần khấn với Thổ Công để xin phép mời tổ tiên về. Ngoài các vật dụng bày trí mâm cúng nói trên, gia chủ nên chuẩn bị thêm một đĩa tỏi. Mâm cúng có lễ vật này vì theo dân gian lưu truyền, sinh thời, Thổ Công rất thích ăn tỏi nên thông thường vào dịp tết, một số gia đình có bày trí đĩa tỏi trước bàn thờ Thổ Địa nhằm cầu mong ngài về thưởng thức và phù hộ gia đình thịnh vượng.
Bên cạnh cách bày trí lễ cúng đất đai, gia chủ cũng nên lưu ý những vấn đề sau để gia đình gặp may mắn, thu hút tài lộc và ấm no:
- Điều quan trọng nhất khi cúng thần linh là tấm lòng thành kính và bầu không khí vui tươi do đó ngày cúng đất đai, gia chủ cần tránh cãi nhau, khó chịu, rơi rớt đồ vật hoặc không thành tâm.
- Khi tiến hành lễ cúng đất phải ăn mặc lịch sự, sạch sẽ thể hiện sự tôn trọng với các vị thần linh.
- Văn khấn dù in ra hay sử dụng điện thoại để đọc thì đều phải để trên bàn cúng hoặc nhờ người khác cầm hộ, không được để trên mặt đất.
- Khi hóa vàng, gia chủ cũng đốt luôn tờ văn khấn lúc cúng đất đai chung với giấy tiền vàng mã.
Nội dung văn khấn lễ cúng đất gồm những gì?
Văn khấn cúng Thổ Công hay còn gọi là văn khấn cúng đất đai là bài cúng trang trọng và thiêng liêng nên gia chủ có thể học thuộc hoặc in ra giấy rồi đọc nhưng phải thành tâm, nghiêm trang. Nội dung văn khấn lễ cúng đất đai gồm 2 bài, 1 bài dùng cho cúng đầu năm và 1 bài khấn lễ tạ đất đai.
Văn khấn cúng đất đầu năm (hoặc các dịp quan trọng)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, Ngũ phương Ngũ thổ, Phúc đức chính Thần.
Con kính lạy các ngài Thần linh cai quản trong xứ này.
Tín chủ là………………………………………………………………
Ngụ tại………………………………………………………………….
Hôm nay là ngày……….tháng……..năm………………………….
Tín chủ con thành tâm sắm sửa hương, hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, bày ra trước án. Đốt nén hương thơm kính mời: ngày Bản gia Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa Long Mạch Tôn thần, ngài Bản gia Ngũ phương Ngũ thổ, Phúc đức chính Thần. Cúi xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Xem thêm: Văn khấn sửa nhà: Cách sắm lễ, cách cúng sửa nhà chuẩn nhất
Văn khấn lễ tạ đất đai (thường diễn ra vào ngày 15 - 30 tháng Chạp hàng năm)
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
Quan đương xứ thổ địa chính thần.
Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.
Hôm nay là ngày……tháng……năm……., nhằm tiết ……………………………….
Chúng con là:……………………………………………………………………………….
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.
Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.
Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng.
Cẩn cáo!
Xem thêm: Văn khấn chuyển bàn thờ: Thủ tục, bài cúng đầy đủ, chi tiết nhất
Lời kết
Đến đây, chắc bạn đã rõ câu trả lời cho câu hỏi lễ cúng đất gồm những gì và những việc cần chuẩn bị. Khi đã nắm rõ về cách thức, bạn sẽ biết cách bày trí buổi lễ cúng chu đáo, đầy đủ và trang trọng nhất giúp gia đình bạn gặp nhiều điều may và thu hút tài lộc.
