Lão thị: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán bệnh và chăm sóc

Mắt lão thị thường xuất hiện trong quá trình lão hóa. Hầu hết mọi người đều mắc lão thị sau 45 tuổi. Vậy mắt lão thị là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu bệnh như thế nào? Chẩn đoán và chăm sóc mắt bị lão thị bằng cách nào? Bài viết này, Thạc sĩ bác sĩ Phạm Huy Vũ Tùng, Trung tâm Mắt công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM giải đáp vấn đề lão thị ở mắt và lưu ý một số cách chăm sóc mắt cho người bệnh.

Mắt lão thị là gì?

Mắt lão thị là tình trạng mất dần khả năng tập trung vào các vật thể gần mắt. Bệnh thuộc một phần trong quá trình lão hóa. Lão thị thường xuất hiện ở người 40 tuổi và tăng độ đến khoảng 65 tuổi. [1]

Người bệnh có thể nhận biết được chứng lão thị khi cầm sách báo phải đặt ở khoảng cách sải tay mới có thể đọc được. Bác sĩ chỉ cần khám mắt cơ bản có thể kiểm tra chứng lão thị của người bệnh.

Hiện không có cách nào để ngăn chặn hoặc đảo ngược quá trình lão hóa dẫn đến lão thị. Tuy nhiên, người bệnh lão thị có thể đeo mắt kính hoặc kính áp tròng để thấy đúng vật ở khoảng cách như bình thường. Đồng thời, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp phẫu thuật để điều trị mắt bị lão thị cho người bệnh. [2]

Nếu người bệnh không khắc phục chứng lão thị có thể đau đầu và mỏi mắt. Vì vậy, người bệnh có dấu hiệu bất thường ở mắt hãy đến gặp bác sĩ Trung tâm Mắt công nghệ cao, BVĐK Tâm Anh TP.HCM để được khám, kiểm tra và điều trị kịp thời.

Lão thị ảnh hưởng đến tầm nhìn như thế nào?

Lão thị khiến tầm nhìn trở nên mờ, không rõ nét do thể thủy tinh cứng lại, kém linh hoạt và không còn thay đổi được hình dạng để lấy nét ở những bức ảnh cận cảnh.

Để tạo thành hình ảnh, mắt dựa vào giác mạc và thể thủy tinh để tập trung ánh sáng phản chiếu từ vật thể. Vật càng gần thể thủy tinh càng uốn cong.

• Giác mạc.
• Thể thủy tinh.

Cả 2 bộ phận này đều có nhiệm vụ bẻ cong ánh sáng đi vào mắt và tập trung hình ảnh vào võng mạc nằm ở thành sau bên trong mắt.

Khác với giác mạc, thể thủy tinh linh hoạt và có thể thay đổi hình dạng với sự trợ giúp của cơ tròn bao quanh. Khi bạn nhìn vật ở xa, cơ tròn sẽ giãn ra. Khi bạn nhìn vật ở gần, cơ sẽ co lại, thể thủy tinh tương đối đàn hồi uốn cong và thay đổi khả năng lấy nét hình ảnh.

Kính gửi Quý kháchCảm ơn Quý khách đã gửi thông tin liên hệ đến Bệnh viện đa khoa Tâm Anh THÔNG TIN CỦA QUÝ KHÁCH Họ tên Khách hàng:'+txthoten+' Số điện thoại:'+txtdienthoai+' Địa chỉ: '+txtdiachi+'Email: '+txtmail+'Ngày sinh: '+txtngaysinh+' Nội dung: '+txtnoidung+' Trân trọng. HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANHHà Nội108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà NộiHotline: 024 7106 6858 - 024 3872 3872TP.HCM2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí MinhHotline: 0287 102 6789 - 093 180 6858Fanpagehttps://www.facebook.com/benhvientamanh '; jQuery('#div_kq_lienhe').html(nd); jQuery('#div_kq_lienhe').addClass("active"); jQuery("#div_kq_lienhe #form_close").click(function () { jQuery('#div_kq_lienhe .mail_thongbao').remove(''); jQuery('#div_kq_lienhe').removeClass('active'); }); jQuery("body").removeClass("load"); document.getElementById("frm_canhan").reset(); }, 200: function (){ } } }); //document.getElementById("frm_canhan").reset(); return false; } }); } }); jQuery("#txtdienthoai").keypress(function (e) { if (String.fromCharCode(e.keyCode).match(/[^0-9]/g)) return false; }); jQuery(function() { jQuery(function ($) { jQuery.datepicker.regional["vi-VN"] = { closeText: "Đóng", prevText: "Trước", nextText: "Sau", currentText: "Hôm nay", monthNames: ["Tháng một", "Tháng hai", "Tháng ba", "Tháng tư", "Tháng năm", "Tháng sáu", "Tháng bảy", "Tháng tám", "Tháng chín", "Tháng mười", "Tháng mười một", "Tháng mười hai"], monthNamesShort: ["Tháng 1", "Tháng 2", "Tháng 3", "Tháng 4", "Tháng 5", "Tháng 6", "Tháng 7", "Tháng 8", "Tháng 9", "Tháng 10", "Tháng 11", "Tháng 12"], dayNames: ["Chủ nhật", "Thứ hai", "Thứ ba", "Thứ tư", "Thứ năm", "Thứ sáu", "Thứ bảy"], dayNamesShort: ["CN", "Hai", "Ba", "Tư", "Năm", "Sáu", "Bảy"], dayNamesMin: ["CN", "T2", "T3", "T4", "T5", "T6", "T7"], weekHeader: "Tuần", dateFormat: "dd/mm/yy", firstDay: 1, isRTL: false, showMonthAfterYear: false, yearSuffix: "" }; jQuery.datepicker.setDefaults(jQuery.datepicker.regional["vi-VN"]); }); jQuery('#txtngaysinh').datepicker({ changeMonth: true, changeYear: true, yearRange: "-150:+0", maxDate: new Date() }); }); });

Nguyên nhân lão thị ở mắt và yếu tố rủi ro

Nguyên nhân lão thị ở mắt do thể thủy tinh cứng, không thay đổi hình dạng được khiến việc đọc và các hoạt động trong công việc, cuộc sống trở nên khó khăn. Thể thủy tinh trong suốt nằm bên trong mắt phía sau mống mắt, có chức năng thay đổi hình dạng để tập trung ánh sáng vào võng mạc và tạo hình ảnh có thể nhìn thấy.

Khi cơ thể còn trẻ, thể thủy tinh mềm mại và linh hoạt, dễ dàng thay đổi hình dạng và thấy rõ các vật ở gần hoặc xa. Sau 40 tuổi, thể thủy tinh cứng hơn, không thể thay đổi hình dạng một cách dễ dàng nên người bệnh khó thấy những vật ở khoảng cách gần.

Một số yếu tố dễ dẫn tới bệnh lão thị, bao gồm:

• Tuổi tác: đây là nguyên nhân lớn nhất gây bệnh lão thị. Hầu hết mọi người đều mắc bệnh lão thị sau 40 tuổi.
• Bệnh khác: một số bệnh như tiểu đường, đa xơ cứng hoặc tim mạch có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng lão thị sớm (dưới 40 tuổi).
• Thuốc: một số loại thuốc liên quan đến các triệu chứng lão thị sớm gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine và thuốc lợi tiểu.

Dấu hiệu lão thị ở mắt

Lão thị sẽ xuất hiện các dấu hiệu bệnh dần dần theo thời gian. Người bệnh có thể nhận thấy những dấu hiệu đầu tiên sau 40 tuổi, bao gồm:

• Nhìn mờ, đặc biệt những thứ ở gần: khi tài liệu đặt ở khoảng cách đọc bình thường hoặc ở gần mắt, người bệnh có dấu hiệu nhìn mờ. Đồng thời, người bệnh di chuyển tài liệu xa hơn mới nhìn thấy rõ. Điều này là dấu hiệu lão thị ở mắt phổ biến.
• Khó nhìn hơn vào ban đêm: việc hội tụ ánh sáng ở người bệnh lão thị rối loạn nên gây khó nhìn vào ban đêm hoặc trong môi trường có điều kiện ánh sáng kém.
• Mỏi mắt: khi đọc hoặc làm việc ở khoảng cách gần, người bệnh thường cảm thấy mỏi mắt và đau đầu. Dấu hiệu này có thể cảnh báo người bệnh mắc bệnh lão thị.
• Khó đọc, nheo mắt khi đọc: người bệnh lão thị khó đọc sách nên thường nheo mắt để ánh sáng vào mắt nhiều hơn và dễ đọc hơn. Điều này gây ảnh hưởng đến sức khỏe mắt và xuất hiện nhiều nếp nhăn ở trán, khóe mắt.

Khi nào cần gặp bác sĩ mắt?

Người bệnh lão thị nên đi khám với bác sĩ Trung tâm Mắt công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được bác sĩ kiểm tra mắt, chẩn đoán và tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp nếu có các dấu hiệu sau:

• Mất thị lực đột ngột: người bệnh mất thị lực đột ngột ở một mắt nhưng không cảm thấy đau. Đây là dấu hiệu bất thường ở mắt, người bệnh cần đến gặp bác sĩ sớm để được điều trị kịp thời.
• Tầm nhìn mờ: người bệnh nhìn vật ở gần mờ đột ngột, không thể đọc hoặc khó khăn với tầm nhìn trong các hoạt động của cuộc sống. Dấu hiệu này phổ biến ở bệnh lão thị, người bệnh cần gặp bác sĩ để được kiểm tra mắt và chọn phương pháp điều trị phù hợp.
• Tầm nhìn đôi: người bệnh thấy xuất hiện những tia sáng nhấp nháy, đốm đen hoặc quầng sáng xung quanh đèn. Dấu hiệu này ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động của cuộc sống và thậm chí cảnh báo bệnh mắt nguy hiểm khác, người bệnh cần gặp bác sĩ để được điều chỉnh tầm nhìn lại.

Biến chứng mắt lão thị

Lão thị không điều trị sớm, thị lực của người bệnh sẽ giảm dần và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày. Người bệnh sẽ gặp vấn đề trong việc duy trì mức độ hoạt động, năng suất làm việc và hoạt động hàng ngày. Người bệnh đọc tài liệu khó khăn và gây mỏi mắt, đau đầu. Lão thị sẽ tăng độ đến khoảng 65 tuổi do thời điểm này độ đàn hồi của thể thuỷ tinh đã không còn.

Hầu hết mọi người có tuổi cao đều mắc bệnh lão thị. Ngoài ra, lão thị có thể xuất hiện đồng thời với các bệnh ở mắt khác như:

• Loạn thị.
• Viễn thị.
• Cận thị.

Lão thị có chữa được không?

Lão thị có thể chữa được bằng các phương pháp như kính đeo mắt và phẫu thuật. Người bệnh hãy đến gặp bác sĩ Trung tâm Mắt công nghệ cao nếu nhận thấy những dấu hiệu sau [3]:

• Khó nhìn với những vật ở gần mắt.
• Đọc tài liệu thường để xa hơn bình thường.
• Mỏi hoặc đau nhức mắt.
• Đau đầu.

Chẩn đoán lão thị ở mắt

Một số phương pháp và dụng cụ bác sĩ dùng để chẩn đoán lão thị ở mắt, bao gồm:

• Kiểm tra thị lực: đôi khi bác sĩ sẽ nhỏ thuốc làm liệt điều tiết nhằm kiểm tra sức khỏe mắt. Thuốc này sẽ khiến mắt nhạy cảm hơn với ánh sáng trong vài giờ sau khi khám.
• Kiểm tra khúc xạ: việc này giúp bác sĩ xác định mắt cận thị, viễn thị, loạn thị hoặc lão thị. Bác sĩ sẽ sử dụng nhiều dụng cụ khác nhau và yêu cầu người bệnh nhìn qua một số thể thủy tinh để kiểm tra khoảng cách và tầm nhìn cận cảnh.
• Đo độ dày / bản đồ giác mạc: đây là bước quan trọng trong quy trình khám chuyên sâu. Đo giác mạc phản ánh sức khỏe mắt, quyết định tình trạng và chất lượng thị giác trước và sau phẫu thuật.
• Đèn khe: đây là loại kính hiển vi phóng đại để khám mi và nửa phần trước nhãn cầu. Ngoài ra, bác sĩ còn kết hợp đèn khe với các loại kính chuyên dụng khác để soi đáy mắt.

Lão thị được điều trị như thế nào?

Một số phương pháp điều trị mắt lão thị phổ biến, bao gồm:

1. Kính mắt

Kính mắt là cách đơn giản, an toàn khắc phục các vấn đề về thị lực do lão thị gây ra. Kính đọc sách thường được dùng để khắc phục các vấn đề về thị lực ở cự ly gần bằng cách bẻ cong ánh sáng trước khi đi vào mắt. Người bệnh cũng cần được bác sĩ khám mắt xác định độ kính phù hợp.

2. Phẫu thuật

Phẫu thuật khúc xạ giúp thay đổi hình dạng giác mạc. Với người bệnh lão thị, phương pháp điều trị này được sử dụng để cải thiện tầm nhìn cận cảnh ở mắt.

Các phương pháp phẫu thuật khúc xạ, gồm:

• Keratoplasty: quy trình này sử dụng năng lượng tần số vô tuyến để truyền nhiệt lên các điểm nhỏ xung quanh giác mạc. Điều này giúp mép giác mạc co lại, tăng đường cong và khả năng lấy nét. Tuy nhiên, kết quả của phẫu thuật tạo hình giác mạc dẫn điện khác nhau và có thể không kéo dài.
• Keratomileusis tại chỗ được hỗ trợ bằng laser: bác sĩ sẽ cắt một vạt mỏng có bản lề. Sau đó, bác sĩ sử dụng tia laser để loại bỏ các lớp bên trong giác mạc. Phương pháp này thường nhanh phục hồi và ít gây đau hơn các phẫu thuật giác mạc khác.
• Phẫu thuật cắt giác mạc dưới biểu mô được hỗ trợ bằng laser: bác sĩ sẽ tạo ra một vạt siêu mỏng chỉ ở lớp vỏ bảo vệ bên ngoài của giác mạc. Sau đó, bác sĩ sử dụng tia laser để định hình lại các lớp bên ngoài của giác mạc, làm đường cong bộ phận này dốc hơn và thay thế biểu mô.
• Phẫu thuật cắt giác mạc bằng quang học: quy trình bác sĩ sẽ loại bỏ hoàn toàn biểu mô và sử dụng tia laser để định hình lại giác mạc. Biểu mô không được thay thế mà sẽ phát triển trở lại một cách tự nhiên, phù hợp với hình dạng mới của giác mạc.

Chăm sóc bệnh lão thị ở mắt thế nào?

Một số cách chăm sóc bệnh lão thị ở mắt, bao gồm:

• Kiểm tra mắt định kỳ 2 lần/năm, đặc biệt người bệnh tiểu đường, huyết áp.
• Đeo kính mắt đúng độ.
• Đeo kính mát thường xuyên để bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời và bụi.
• Giữ chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng.
• Đọc sách hoặc làm việc trên máy tính hãy chú ý điều chỉnh ánh sáng phù hợp.
• Chẩn đoán cơ bản tình trạng bất thường ở mắt.

Trung tâm Mắt công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM quy tụ các bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao giúp quá trình khám, chẩn đoán và lên phác đồ điều trị phù hợp với từng tình trạng người bệnh.

Mắt lão thị khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn với các hoạt động trong cuộc sống. Thông qua bài này, người bệnh hiểu được dấu hiệu mắt lão thị; nếu mắc bệnh này nên đến Trung tâm Mắt công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để được bác sĩ khám, chẩn đoán và lên liệu trình điều trị kịp thời với tình trạng người bệnh.