Huyết áp tâm trương cao là gì?
Chỉ số huyết áp được tính bằng đơn vị milimet thủy ngân (mmHg) thông qua 2 số đo là:
- Huyết áp tâm thu: Biểu thị áp lực của máu tác động lên thành mạch khi tim đập.
- Huyết áp tâm trương: Cho thấy áp lực của máu tác động lên thành mạch lúc tim nghỉ.
Chỉ số huyết áp bao gồm huyết tâm thu (HATT) và huyết áp tâm trương (HATr)
Chỉ số huyết áp sẽ cho biết số huyết áp tâm thu trước và số huyết tâm trương ở phía sau. Bác sĩ sẽ xem xét cả 2 số này để đánh giá tình trạng huyết áp. Chỉ số huyết áp bình thường ở hầu hết người lớn là dưới 120/80 mmHg. Tăng huyết áp hay cao huyết áp là khi huyết áp lớn hơn 140/90 mmHg.
Huyết áp tâm trương cao hoặc tăng huyết áp tâm trương đơn độc là khi huyết áp tâm trương lớn hơn 90 mmHg, trong khi huyết áp tâm thu vẫn ở mức bình thường và thường xảy ra ở người trung niên. Nếu huyết áp tâm trương cao, mạch máu sẽ trở nên đàn hồi kém, cùng lại và xơ vữa theo thời gian. Trong trường hợp huyết áp tâm trương trong khoảng 80 - 89 mmHg thì cần đặc biệt chú ý vì đã có tiền tăng huyết áp.
Nguyên nhân nào làm cho huyết áp tâm trương cao?
Huyết áp tâm trương cao vì sao là mối quan tâm của không ít người. Đa phần những người có tăng huyết áp tâm trương đơn độc không xác định được nguyên nhân cụ thể gây bệnh, còn được gọi tên là tăng huyết áp nguyên phát. Một số ít trường hợp, nguyên nhân làm cho huyết áp tâm trương cao là thứ phát của một rối loạn nào đó như bệnh thân, bệnh lý tuyến giáp hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ.
Phần lớn các trường hợp người bệnh chưa xác định được nguyên nhân huyết áp tâm trương cao
Cụ thể, một số yếu tố được xem là có nguy cơ dẫn đến huyết áp tâm trương cao gồm:
- Độ tuổi: Người càng lớn tuổi thì nguy cơ bị tăng huyết áp càng cao.
- Giới tính: Theo thống kê, tỷ lệ nam giới mắc bệnh tăng huyết áp luôn cao hơn nữ giới.
- Tiền sử gia đình: Nếu bố mẹ, người thân mắc tăng huyết áp thì bạn cũng có thể có nguy cơ cao mắc bệnh này.
- Béo phì: Người lớn thừa cân có nguy cơ bị tăng huyết áp tâm trương cao gấp đôi người có trọng lượng bình thường.
- Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn: Tình trạng nhịp thở dừng lại nhiều lần trong lúc ngủ, hầu hết người bệnh tăng huyết áp đều có chứng ngưng thở khi ngủ.
- Lối sống thiếu lành mạnh: Ăn nhiều muối, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá, lười vận động, thường xuyên căng thẳng về cả tinh thần lẫn thể xác…
- Gặp phải các vấn đề sức khỏe: Bệnh thận, tiểu đường, các vấn đề nội tiết…
- Tác dụng phụ của thuốc: Nhiều loại thuốc có thể làm tăng huyết áp tạm thời hoặc khiến cho tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, như corticosteroid, thuốc chống viêm không steroid, thuốc tránh thai…
Những triệu chứng tiêu biểu của tăng huyết áp tâm trương
Bệnh tăng huyết áp thường tiến triển âm thầm, nhiều trường hợp không có bất kỳ dấu hiệu nào và chỉ phát hiện khi đã xảy ra các biến chứng như suy thận, nhồi máu cơ tim, đột quỵ nên được ví như là “Kẻ sát nhân thầm lặng”.
Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo rất có thể bạn đang bị huyết áp tâm trương cao:
- Đau đầu.
- Chóng mặt.
- Đổ mồ hôi đêm.
- Khó ngủ, mất ngủ.
- Chảy máu mũi.
- Đánh trống ngực.
- Buồn nôn, nôn.
- Nhìn mờ, song thị.
Có những dấu hiệu nêu trên vẫn chưa thể chắc chắn được là bạn bị tăng huyết áp tâm trương. Liên hệ ngay đến Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám cùng chuyên gia tại BVĐK Phương Đông để có được câu trả lời chuẩn xác.
Huyết áp tâm trương cao có nguy hiểm không?
Huyết áp tâm trương có nguy hiểm không là mối quan tâm được nhiều người không may mắc phải bệnh này cũng như người thân của họ rất quan tâm. Thì câu trả lời là “Có”, tình trạng này có thể làm tăng biến chứng tiêm mạch nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.
Huyết áp tâm trương cao có thể dẫn đến những biến chứng tim mạch nguy hiểm
Kết quả của một nghiên cứu đăng trên tờ tạp chí chuyên ngành tăng huyết áp (Journal of Hypertension) lưu ý rằng, những người cao tuổi có tăng huyết áp tâm trương đơn độc có nguy cơ gặp phải biến chứng tim mạch cao gấp đôi so với những người lớn khác có huyết áp bình thường, cụ thể như nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc tử vong do tim.
Huyết áp tâm trương cao có chữa khỏi được không?
Không ít người lầm tưởng rằng bệnh tăng huyết áp có thể chữa khỏi được, trên thực tế, không có cách chữa trị triệt để bệnh tăng huyết áp. Tuy nhiên, đối với bệnh tăng huyết áp tâm trương thì người bệnh có thể kiểm soát tốt bằng cách thay đổi lối sống, cùng với sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Duy trì một lối sống lành mạnh là cách điều trị huyết áp tâm trương cao bắt buộc dù người bệnh có điều trị sử dụng thuốc hay không để kiểm soát tốt huyết áp và hạn chế các biến chứng có thể gặp phải. Theo đó, người bệnh nên xây dựng một chế độ ăn lành mạnh, ít muối, thường xuyên vận động, luyện tập thể dụng, duy trì cân nặng vừa phải, hạn chế uống rượu, bỏ thuốc lá, quản lý căng thẳng…
Tùy vào từng trường hợp bệnh nhân cùng các bệnh kèm theo, các yếu tố nguy cơ và tác dụng phụ của thuốc mà bác sĩ sẽ cân nhắc kê đơn thuốc phù hợp. Trong đó, một số nhóm thuốc thường được sử dụng để hạ huyết áp gồm: Thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn bêta giao cảm, thuốc chẹn alpha giao cảm, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc ức chế men chuyển, thuốc đối kháng với thụ thể AT1 của Angiotensin II… Trong thời gian sử dụng thuốc, người bệnh tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc hoặc chuyển sang các loại khác khi không có chỉ định của bác sĩ.
Một số cách phòng ngừa tăng huyết áp tâm trương
Đo huyết áp là cách duy nhất giúp phát hiện bệnh tăng huyết áp tâm trương. Vì thế, mọi người nên tự kiểm tra huyết áp thường xuyên tại nhà và khám sức khỏe định kỳ tại các cơ sở y tế chuyên khoa để phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp để có hướng can thiệp kịp thời.
Xây dựng lối sống lành mạnh, thường xuyên tự đo huyết áp tại nhà sẽ phòng ngừa và kiểm soát tốt huyết áp tâm trương
Bên cạnh đó, để phòng ngừa huyết áp tâm trương cao và có một sức khỏe tốt thì mỗi người chúng ta nên:
- Có chế độ ăn uống hợp lý: giảm ăn mặn (dưới 6 gam muối/ngày), tăng cường ăn hoa quả tươi và rau xanh, hạn chế các thức ăn chứa nhiều axit béo no và cholesterol, bảo đảm bổ sung đủ kali, các yếu tố vi lượng cho cơ thể. Hạn chế uống bia rượu, bỏ hút thuốc lá hoặc thuốc lào.
- Duy trì cân nặng lý tưởng: Chỉ số BMI nên giao động từ 18,5 - 22,9 và cố gắng duy trì vòng bụng dưới 80cm ở nữ và dưới 90cm ở nam. Tích cực giảm cân với người bị thừa cân, béo phì.
- Tăng cường vận động thể chất ở mức thích hợp: Bạn có thể tham khảo các bài tập thể dục vận động ở mức vừa phải hoặc các môn thể thao như đi xe đạp, đi bộ… đều đặn khoảng 30 phút/ngày.
- Tránh lo âu và căng thẳng thần kinh kéo dài, cần chú ý đến thời gian thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý.
Bệnh tăng huyết áp nói chung và bệnh tăng huyết áp tâm trương đơn độc nói riêng đều cần được khám sàng lọc, phát hiện sớm và điều trị đúng cách để có thể sống lâu, sống khỏe. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của tăng huyết áp bạn nên đến gặp bác sĩ ngay để được khám, chẩn đoán, tư vấn điều trị.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông đang có nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn cho các gói khám sức khỏe giúp kiểm tra, chẩn đoán sớm bệnh tăng huyết áp cùng đội ngũ bác sĩ chuyên gia giàu kinh nghiệm, trang thiết bị y tế hiện đại bậc nhất. Để biết thêm thông tin chi tiết về gói khám hoặc có nhu cầu đặt lịch khám, quý khách hàng vui lòng bấm máy đến Hotline 1900 1806 để được hỗ trợ.
